Scrum bir metodoloji değil; kuralların, rollerin ve ilkelerin olduğu bir çerçevedir (Framework). Bir çerçeve olarak tanımlanmasının en güzel yanı ise şirketler ve ekiplerin kendileri için en iyi olanı keşfetmelerine yardımcı olmasıdır. Scrum’ın bir framework olarak tanımlanmasında olduğu gibi her bir unsurunun bir amacı vardır. Bu yüzden Scrum’ın temel unsurlarını değiştirmek ve/ya kaldırmak, sağladığı yararları da ortadan kaldıracaktır. Scrum’ın temel unsurlarından biri de Scrum Değerleri (Scrum Values) dir. Bu değerler Scrum’ın ahlakı ile ilgili sosyal bir bakış açısından bakmamızı sağlar. Bu değerler, Scrum’a özel olarak oluşturulmamasına rağmen, işimize, davranışımıza ve eylemlerimize yön verir.
Peki nedir bu Scrum Değerleri?
Taahhüt – Commitment
Odak – Focus
Açıklık – Opennes
Cesaret – Courage
Saygı – Respect
Bu beş değerin hatırlanması kolaydır ancak ne anlama geldiklerini anlamak zor olabilir. Bu yazı da tüm bu Scrum Değerleri ’nin nasıl uygulanacaklarını, takımlarda ve bireylerde nasıl tanımlamak gerektiğini anlatan bir derlemedir.
Taahhüt – Commitment
Scrum Değerleri’ nden “taahhüt” genellikle yanlış yorumlanmaya maruz kalmıştır. Genellikle tüm kapsamın teslim edileceğinin taahhüdünü vermek gibi düşünülür. Oysaki karmaşık ve önceden tahmin edilemeyen yazılım geliştirme dünyasında, tüm kapsam üzerinden yapılan bir taahhüt sağlıklı olmayacaktır. Burada düşünülmesi ve benimsenmesi gereken şey, scrum ekibinin sprint hedefine – yani Sprint Backlog’a – dahil ettiklerini teslim etmeyi taahhüt etmesidir.
Bu değer ayrıca, takımın sprintte mümkün olan maksimum çabayı göstermesini ve ilerleme ilgili tamamen şeffaf olunmasını da destekler. Ek olarak scrum ekibi, ekibe bağlılığı, katiye önem vermeyi, teknik borçlarını ödemeyi, sprint hedefine (Sprint Goal) bağlı kalmayı, profesyonel davranmayı, çevik prensiplere bağlı kalmayı, kendi kendine organize olmayı (self-organization), çalışır yazılımı oluşturmayı, iyileştirmeyi hedeflemeyi, bitti (done) tanımına uymayı taahhüt eder.
Odak – Focus
Scrum çerçevesi, ürünün nasıl geliştirilmesi gerektiğini söylemez. Scrum, ürünü çabuk ve israfı en aza indirmek için gerekli olan çalışma yöntemlerini keşfetmeye yönlendirir. Bir ürünü bu özellikleri sağlayarak geliştirebilmenin aynı zamanda belirsizlik ve karmaşıklık ile baş edebilmenin en önemli koşulu ise odaklanmaktır.
Odaklanma, birden fazla sorunla karşılaşıldığında, ekibin önce neyle başa çıkacağını belirlemesine yardımcı olur. Sprint hedefine odaklanarak, çözülmesi gereken sorunlar önceliklenir.
Rekabetçi öncelikler olduğunda, sprint ve/ya takımın hedefine odaklanarak, takımın şu andan hangisine öncelik vereceği belirlenmiş olur.
Belirsizlik durumlarında genelde belirsizliği çözene kadar analize devam edilir. Bu daha çok geleneksel yöntemlerde yapılan bir hatadır. Odaklanma, belirsizliği takımın kabul etmesine ve geliştirmeye devam etmesini teşvik eder. Belirsizliği deneyimleyerek alınan geri bildirimlerle çözmek diğer modele göre çok daha hızlı ve güvenilirdir.
Ürün vizyonuna odaklanmak, ihtiyacın dışında geliştirilecek özelliklerin önüne geçer.
Her ne kadar Scrum Guide içinde Scrum Değerleri ’nden detaylı olarak bahsetmese de “Odak” değerini destekleyici öğeler içermektedir.
Takım, her sprint sonunda çıkarılan çalışır yazılımı (Increment) üretmek için Bitti (Done) tanımına odaklanır.
Takımın ne teslim edeceğine rehberlik etmek için Sprint Hedefi (Sprint Goal) tanımlanır ve ona odaklanarak sprint koşulur.
Product Backlog önceliklendirilmiş sıralı bir listedir. Bu sayede bir sonraki yapılacak en önemli işin ne olduğuna odaklanılır.
Scrum etkinliklerinde süre sınırlaması (Time-box) vardır. Bu kısıtlamalar bir aciliyet duygusu yaratır ve toplantının amacına odaklanmayı sağlar.
Açıklık – Openness
Scrum Değerleri ‘nden “Açıklık” Scrum’daki başarı için oldukça önemlidir. Çünkü Scrum’ı destekleyen 3 ayaktan (Scrum Pillars) biri olan “Şeffaflık” ile doğrudan ilişkilidir. Scrum’da her şey açık ve şeffaf olmalıdır.
Scrum Pillar : Şeffaflık (Transparency), Adaptasyon (Adaptation), Gözlem (Inspection)
Açıklık, takım üyelerini birbirlerine karşı açık ve dürüst olmasını sağlar. Daily Scrum, takımın her gün fiziksel olarak aynı yerde ve yüz yüze gelişmeleri tartışma imkanı sunar.
Açıklık, ekip içerisindeki yardımlaşmaya destek olur. Ekip üyeleri açık bir şekilde çekinmeden yardım isteyebilir ve/ya üyeler birbirlerine yardım sunabilir. Sadece yardımlaşmaya değil, ekip üyeleri kendi perspektiflerini açık bir şekilde paylaşabildikleri için alınan takım kararları herkese hitap edecek ve mutlu edecek şekilde verilmiş olur.
Bir Sprint’i 30 ve/ya daha az günle sınırlandırmak, yeni bilgiler üzerinde değişen yön tabanına bir açıklık getirmektedir.
Şeffaf bir Product Backlog, ürün için planlanan/planlanmayan ve bir sonraki sırada ne olacağını konusunda paydaşlara açıklık gösterir.
Sprint Retrospective toplantıları, takımın etkileşimlerini, süreçlerini ve araçlarını sürekli iyileştirmeye odaklar böylece ekip üyelerinin yaptığı geri bildirimler takımı açıklığa davet eder.
Sprint Review toplantısı, takımın ürettiği ürün hakkında paydaşların dürüst geri bildirimlerle açık olma fırsatı sunar. Böylece de yakım Sprint Planning toplantısında takım planlama ve çalışma kapsamı etrafında açıklık yaratılmış olur.
Cesaret – Courage
Cesaret, şeffaflık ve takımın kendini güvende hissetmesi için gereklidir.
Takıma genellikle işin hızlı çıkması için baskılar yapılır. Bu baskılar neticesinde teslim edilen çıktı kalitesiz ve karışık bir kod yazımına mahkûmdur (Bu takımın suçu değildir). Oysaki her bir çıktı kaliteli ve teknik borçlarını azaltarak geliştirilmelidir. Bu yüzden takım bu konuda dik durma cesaretini gösterebilmeli, “hayır” diyebilmeli ve çıktıyı taahhüt ettiği gibi kaliteli teslim etmelidir.
Bir takım yanlış bir yoldan gittiğini fark eder ama bu hatalarını kabul edecek cesareti göstermezse, deneyimlerinden ders çıkaramaz ve iyileştirme sağlanamaz. Ayrıca ekip konuşma cesareti gösteremezse, olumsuz kararların alınmasına dolayısıyla da olumsuz sonuçlara maruz kalmasına neden olacaktır.
Sprint Retrospective toplantılarının amacı, takımın kendini incelemesi ve iyileştirme yöntemleri aramasını sağlamaktır. Takımın birlikte nasıl çalıştığını ve varsa sorunları gündeme getirme cesaretini sağlar. Bu yüzden de takıma özel bir toplantı olmalıdır. Ayrıca yeni şeyler denemek için de cesareti sağlar.
Saygı – Respect
Saygı, sadece Scrum için değil, işbirlikçi takım tabanlı çalışmanın herhangi bir şekli için temel bir değerdir. Yalın yaklaşım (Lean) için 2 sac ayağından (Lean Pillars) biridir.
Lean Pillars : Sürekli İyileştirme (Continuous Improvement), İnsana Saygı (Respect for People)
Tüm scrum ekibi birbirlerine saygı duyduğu sürece Scrum çalışacaktır. Takım içindeki üyeler birbirinden farklı kişilerdir ve herkesin aynı/benzer karakterlerde olması beklenemez. Takım birbirlerinin bu çeşitliliğe ve farklılığa saygı duymalıdır.
Her zaman yöntemler ve/ya kararlar üzerinde herkes hemfikir olmayabilir. Ancak Scrum Takımı ortak hedefleri olan bir ekip olduğu için alınan kararlar ve yöntemlere her bir üyenin saygı göstermesi gerekir.
Scrum’ın temel kurallarına ve uygulamalarına da saygı gösterilmeli ve bunun sınırlı bir çerçeve olduğu kabul edilmelidir. Bilerek ve/ya kasıtlı bir şekilde Scrum çerçevesinden çıkılmamalıdır. Ancak Scrum’ı destekleyici yöntem ve uygulamalar eklenebilir. Tüm Scrum Ekibi Sprint Planning, Sprint Review ve Sprint Retrospective toplantılarına katılıyor olmalı, günlük toplantılar olan Daily Meeting geliştirici ekip (Development Team) tarafından yapılıyor olmalı. Bu toplantılara katılımlar, her rol için hesap verebilirlik ve farklı bakış açılarına saygıyı arttıracaktır.
Development Team cross-functional çalışır. Yani bit bütün olarak “Bitti” tanımına uygun çıktıyı elde etmek için tüm becerilere sahiptir. Bu çalışma şekli, tüm üyelerin birbirlerinin deneyim, tecrübe, fikir ve becerilerine saygı duymasıyla gerçekleştirilebilir.
Takım elinden gelenin en iyisini yapmayı ve iyileştirmeyi taahhüt eder. Bunu desteklemek için de yine tüm takım olarak iyileşmeye, kendilerini geliştirmeye, daima öğrenmeye önem vermelidir.
Genel olarak organizasyona da saygı duyulması gerekmektedir. Diğer takımlara, yönetim ve denetim için şeffaflığın yaratılmasına saygı gösterilmelidir.